Mụn trắng ở lợi trẻ sơ sinh có thể là dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh lý như nhiễm nấm, tay chân miệng,… Điều đó làm các bậc cha mẹ bối rối vì không hiểu rõ dấu hiệu khác biệt của từng bệnh để xử trí cho con. Bài viết dưới đây giúp bạn nhận biết nhanh nguyên nhân và cách xử trí khi con xuất hiện mụn trắng ở lợi.
Mục lục
1. Nguyên nhân gây mụn trắng ở lợi trẻ sơ sinh
Việc vệ sinh không đúng cách dẫn đến môi trường ẩm ướt và tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển, gây viêm nhiễm. Sau đây là một số bệnh lý gây ra bởi những nguyên nhân trên:
1.1. Nanh sữa/ đẹn
Dân gian thường gọi nanh sữa là đẹn để chỉ những đốm trắng trên lợi của trẻ.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây ra tình trạng nanh sữa ở trẻ sơ sinh là do trong quá trình hình thành răng sữa, các mảnh vụn tế bào chứa sản phẩm của biểu mô sừng hóa được lưu giữ trong xương hàm, tạo nên nanh sữa. Những nang này có vỏ mỏng và chứa keratin.
Nếu nanh sữa xuất hiện ở vòm miệng, đó là do mảnh vụn của các tế bào tuyến nước bọt phụ bị kẹt dưới niêm mạc trong giai đoạn phát triển thai nhi.
Biểu hiện nanh sữa ở trẻ
Nanh sữa thường dễ dàng phát hiện qua các biểu hiện lâm sàng như các nốt trắng hoặc vàng nhạt dưới bề mặt niêm mạc của lợi hàm trên và dưới của trẻ. Mỗi nang có kích thước từ 2-3mm, và trong một số trường hợp lớn hơn có thể lên đến hàng cm. Nanh sữa ở trẻ sơ sinh là các tổn thương lành tính và thường tự tiêu biến trong một khoảng thời gian nhất định.
Tuy nhiên, trong những trường hợp đặc biệt, nanh sữa không tự biến mất mà bị nhiễm khuẩn và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Trẻ thường có biểu hiện như quấy khóc, bỏ bú. Khi kiểm tra miệng, mẹ có thể thấy quầng đỏ xung quanh niêm mạc trắng trên lợi. Lợi có thể sưng và có thể xuất hiện vết loét. Trẻ cũng có thể có sốt nhẹ, lơ mơ và mệt mỏi.
Nanh sữa có nguy hiểm không?
Tình trạng nanh sữa ở trẻ em không gây ra hậu quả nghiêm trọng. Thường thì nanh lợi chỉ tồn tại trong khoảng 2 tuần và tự biến mất.
Theo thống kê, khoảng 50% trẻ sơ sinh có tình trạng nanh sữa. Tuy nanh lợi không gây đau đớn, nhưng nếu bé bị sốt nhẹ hoặc khóc hơn, có thể tình trạng nanh sữa bị biến chứng. Bé có thể cảm thấy ngứa ngáy và đau nhức tại vị trí nanh sữa. Việc vệ sinh miệng không đúng cách trong thời gian này có thể gây viêm nhiễm, khiến các vùng bị sưng tấy, đỏ và có thể lở loét.
1.2. Nhiễm khuẩn, nấm
Trẻ sơ sinh bị mụn trắng ở lợi cũng có thể do bị nhiễm vi khuẩn và nấm.
Nguyên nhân
Nấm Candida Albicans là nguyên nhân chính gây ra nhiễm nấm miệng ở trẻ em. Loại nấm này có mặt trong khoang miệng của 30-40% trẻ em với số lượng nhỏ và không gây hại khi nó duy trì ở mức cân bằng. Tuy nhiên, khi có điều kiện thuận lợi, nấm sẽ phát triển và lan rộng nhanh chóng, gây ra bệnh nhiễm nấm miệng.
Có một số yếu tố thuận lợi tạo điều kiện cho nấm Candida Albicans phát triển và gây nhiễm nấm miệng ở trẻ:
- Vệ sinh răng miệng kém: Việc vệ sinh răng miệng không đúng cách khiến cho khoang miệng của bé chứa nhiều cặn sữa và thức ăn thừa, tạo môi trường lý tưởng cho vi khuẩn và nấm phát triển.
- Hệ miễn dịch yếu: Hệ thống miễn dịch của trẻ còn non yếu và chưa hoàn thiện, làm cho trẻ có nguy cơ cao bị nhiễm nấm miệng, đặc biệt là trẻ sinh non thiếu tháng và trẻ còi xương suy dinh dưỡng.
- Sử dụng kháng sinh: Việc sử dụng kháng sinh thường xuyên sẽ tiêu diệt vi khuẩn có lợi, làm mất cân bằng hệ vi khuẩn trong miệng, tăng nguy cơ nhiễm nấm ở trẻ.
- Sử dụng sản phẩm chứa Corticoid: Corticoid có tác dụng ức chế hệ miễn dịch. Trẻ có nguy cơ nhiễm nấm Candida cao khi phải sử dụng corticoid trong thời gian dài để điều trị các bệnh như hen suyễn, viêm mũi dị ứng.
- Mẹ nhiễm nấm Candida âm đạo: Nếu mẹ bị nhiễm nấm Candida âm đạo trong quá trình mang thai và chuyển dạ, có nguy cơ lây nhiễm cao sang trẻ sơ sinh.
Ngoài ra, việc trẻ ngậm, bú các dụng cụ như núm ti giả, đồ chơi… bị nhiễm vi khuẩn và nấm cũng là nguyên nhân gây ra bệnh nhiễm nấm miệng.
Triệu chứng của nấm miệng ở trẻ em
- Triệu chứng trong miệng: Trẻ sẽ có xuất hiện các đốm và mảng màu trắng sữa hình tròn bám chắc và khó làm sạch trên lưỡi và niêm mạc miệng. Sau khi gỡ bỏ lớp mảng trắng, có thể thấy vết sưng đỏ và có thể chảy máu.
- Da miệng khô và xuất hiện vết nứt và đỏ ở khóe miệng (viêm môi góc cạnh).
- Hôi miệng do chất thải của nấm gây ra.
- Triệu chứng khác: Trẻ có thể cảm thấy đau nhức hoặc nóng rát trong miệng, gây khó chịu khi ăn, dẫn đến việc trẻ biếng ăn hoặc bỏ bú. Có thể xuất hiện sốt nhẹ.
Nấm miệng có nguy hiểm không?
Nếu không được điều trị kịp thời và không dứt điểm, nấm miệng có thể gây ra các biến chứng sau đây:
- Suy dinh dưỡng và chậm phát triển: Nấm miệng lan từ miệng xuống thực quản, gây khó nuốt và nôn trớ khi ăn, dẫn đến việc trẻ biếng ăn trong thời gian dài. Điều này có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng và làm trẻ chậm phát triển so với các bạn cùng lứa.
- Viêm họng và viêm phế quản: Nấm có thể lan từ miệng xuống họng và tiếp tục tới cơ quan hô hấp của trẻ, gây ra viêm họng và viêm phế quản.
Khàn giọng và gây chậm nói: Nấm lan từ miệng xuống thanh quản có thể gây khó khăn trong việc phát âm và tập nói của trẻ, dẫn đến khàn giọng và giảm khả năng nói.
Để tránh những biến chứng này, cha mẹ phải điều trị kịp thời cho trẻ với phác đồ điều trị thích hợp để tránh tái nhiễm nấm.
>>> Xem thêm: Cách chữa nấm miệng ở trẻ nhỏ hiệu quả, ngăn ngừa tái phát
1.3. Bị tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng thường gặp ở trẻ em, nhất là trẻ dưới 5 tuổi.
Nguyên nhân chính gây ra bệnh chân tay miệng
Bệnh tay chân miệng (HFMD) là một bệnh truyền nhiễm do các loại virus thuộc họ Enterovirus gây ra, đặc biệt là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71. Trong đó, Coxsackievirus A16 gây ít biến chứng và thường tự khỏi sau một thời gian nghỉ ngơi. Trái lại, trẻ mắc chủng Enterovirus 71 có nguy cơ tử vong cao.
Biểu hiện trên niêm mạc miệng của trẻ bị chân tay miệng
Bệnh tay chân miệng gây ra các tổn thương da dạng hồng ban và các vết nước trên lòng bàn tay, lòng bàn chân, vùng mông, đầu gối và đặc biệt là các bóng nước bên trong miệng của trẻ.
Tình trạng xuất hiện những mụn nước nhỏ có đường kính khoảng 2-3 mm trên niêm mạc miệng, má, lợi và mặt bên của lưỡi. Những bóng nước này nhanh chóng vỡ và tạo thành các vết loét, làm cho trẻ tăng tiết nước bọt. Điều này khiến em bé bị đau khi ăn và do đó trẻ dễ biếng ăn, quấy khóc
>>> Xem thêm: Nhận biết bệnh tay chân miệng qua 3 dấu hiệu điển hình
Bệnh chân tay miệng có nguy hiểm không?
Bệnh tay chân miệng ở trẻ em, khi được phát hiện sớm và điều trị kịp thời thường không dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp phát hiện trễ, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, bao gồm viêm màng não do virus, viêm não và viêm cơ tim.
- Viêm màng não do virus là một bệnh nhiễm trùng, viêm hiếm gặp trong màng não và dịch não tủy bao quanh não và tủy sống.
- Viêm não là một căn bệnh nghiêm trọng có khả năng đe dọa tính mạng, nhưng rất hiếm gặp.
- Viêm cơ tim cũng có thể xảy ra, tuy nhiên tỷ lệ rất thấp.
>>> Xem bài viết: 7 nguyên tắc chữa bệnh tay chân miệng tại nhà hiệu quả nhất
2. Cách chăm sóc trẻ khi lợi nổi mụn trắng
Khi trẻ gặp phải các nốt mụn trắng trong miệng, có thể là cặn sữa mẹ hoặc nhiệt miệng thông thường. Tuy chúng không quá nguy hiểm và sẽ tự khỏi, nhưng trẻ sẽ cảm thấy khó chịu và đau đớn. Để giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn, bố mẹ có thể thực hiện các biện pháp chăm sóc tại nhà sau:
- Vệ sinh răng miệng: Vệ sinh răng miệng của trẻ để loại bỏ vi khuẩn gây bệnh bằng dung dịch kháng khuẩn Dizigone.
Trong thời gian này, khi miệng bé có mụn trắng, mẹ có thể thực hiện lau nướu hàng ngày cho con đều đặn 2 lần/ngày. Sử dụng gạc hoặc vải mềm , thấm ẩm vào dung dịch Digizone rồi làm sạch nhẹ nhàng khoang miệng cho con.
- Giữ vệ sinh sạch sẽ: Giặt sạch quần áo cho con, vệ sinh núm vú, đồ chơi và các vật dụng trẻ tiếp xúc thường xuyên để ngăn ngừa sự phát triển củavi khuẩn.
- Thực phẩm dạng lỏng: Với trẻ ăn dặm, mẹ cho bé ăn cháo loãng, tính mát để giảm khó chịu, đau nhức khi ăn
- Đồ ăn phù hợp: Tránh cho trẻ ăn thức ăn quá cứng, quá mặn hoặc quá nóng, vì điều này có thể làm trẻ đau rát và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.
3. Trẻ bị mụn trắng ở lợi khi nào cần đưa đi bác sĩ
Trẻ bị mụn trắng ở lợi thường lành tính và thường tự biến mất trong vòng 1-2 tuần. Tuy nhiên, nếu trẻ có những biểu hiện sau, bạn nên đưa con đi thăm bác sĩ nha khoa:
- Mụn trắng không giảm đi sau một thời gian dài hoặc trở nên nhiều hơn.
- Trẻ gặp khó khăn trong việc ăn uống do đau hoặc khó chịu.
- Mụn trắng kèm theo các triệu chứng như sốt, nôn mửa, hoặc mệt mỏi.
- Trẻ có các vết loét trong miệng, chảy máu, hoặc sưng quá mức.
- Bố mẹ chưa có đầy đủ kiến thức để xử lý tình trạng của trẻ.
Chúng tôi hy vọng rằng bài viết trên đã giúp bố mẹ hiểu rõ hơn về căn bệnh nổi mụn trắng ở lợi trẻ sơ sinh. Nếu có bất cứ thắc mắc về tình trạng mụn sữa của con, mẹ hãy gọi ngay tới hotline 1900 9482 để được chuyên gia tư vấn nhanh nhất.
