Hắc lào (hay còn gọi là lác đồng tiền, nấm da) là bệnh da liễu không nguy hiểm và không khó điều trị. Tuy nhiên nếu người bệnh không kiên trì và chủ quan trong việc chữa trị thì bệnh dễ tiến triển thành mãn tính. Nguy hiểm hơn, khi gặp điều kiện thuận lợi bệnh rất dễ tái phát. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về bệnh hắc lào lâu năm để giúp bạn có phương án điều trị thích hợp.
I. Hắc lào lâu năm nguy hiểm như thế nào?
Hắc lào lâu năm (hắc lào mãn tính) là tình trạng nhiễm nấm dermatophytes diễn biến trong thời gian dài. Bệnh dễ tái phát khi gặp các điều kiện thuận lợi.
1. Biểu hiện của hắc lào lâu năm
- Xuất hiện các đám nhỏ hình tròn hoặc bầu dục, sau đó lan rộng thành mảng lớn, đa cung.
- Vùng da bị nấm có màu đỏ hoặc nâu, dễ tróc vảy.
- Có cảm giác ngứa nhất là khi ra mồ hôi.
- Bị mụn nước, mụn mủ vàng vì gãi mạnh gây nhiễm khuẩn.
- Hắc lào ăn sâu vào biểu bì da và khó điều trị dứt điểm.
2. Nguyên nhân của hắc lào lâu năm
Hắc lào gây bởi các loài vi nấm thuộc nhóm dermatophytes gây ra:
- Trichophyton: Gây nấm trên da, tóc, móng.
- Epidermophyton: Gây nấm ở da và móng.
- Microsporum: Gây nấm ở da và tóc.
Khí hậu nhiệt đới nóng ẩm nước ta là môi trường thuận lợi cho nấm sinh sôi và phát triển.
Nguyên nhân khiến bệnh dai dẳng kéo dài:
- Không tiến hành điều trị khi bị bệnh.
- Sử dụng thuốc không đều hoặc ngừng thuốc sớm: Khi bệnh còn nhẹ người bệnh chủ quan dùng thuốc rồi ngừng lại giữa chừng.Sai lầm này làm nấm dễ kháng thuốc và gây bệnh trở lại.
- Vẫn duy trì những thói quen xấu hoặc sống trong môi trường ô nhiễm. Đây chính là điều kiện thuận lợi cho nấm quay lại và gây bệnh. Một số thói quen có hại như không vệ sinh cơ thể thường xuyên, dùng chung đồ dùng vệ sinh, ít thay chăn ga gối đệm.
- Không kiêng các thực phẩm gây dị ứng: đồ biển, đồ tanh, sữa. Với cơ địa dị ứng, khi dùng một lượng nhỏ cũng rất dễ làm bệnh tái phát.
3. Những nguy hiểm khi bị hắc lào lâu năm
- Hắc lào ăn vào máu: Ngoài tổn thương da, nấm có thể trú ngụ trong máu gây tái phát nhiều lần và ngứa dai dẳng kéo dài.
- Hắc lào chàm hóa: Là tình trạng tổn thương da kéo dài gây sẹo, thâm sạm, bong vảy, nứt nẻ và dày lớp sừng giống biểu hiện của bệnh chàm. Bệnh kéo dài gây nứt da, chảy máu và dễ nhiễm khuẩn. Thâm sạm da tuy không nguy hiểm nhưng ảnh hưởng thẩm mỹ làm người bệnh tự ti.
- Hắc lào lan rộng: Nếu không điều trị kịp thời, từ một bộ phận trên cơ thể bệnh sẽ lan ra các vùng lân cận và toàn thân. Lúc này việc điều trị sẽ trở nên khó khăn hơn và cần sự kiên trì của người bệnh.
- Biến chứng rụng tóc: Khi nhiễm nấm vùng da đầu, các nang tóc bị tổn thương và thoái hóa làm tóc rụng nhiều. Nếu không điều trị kịp thời bệnh nhân có thể bị rụng tóc diện rộng và hói đầu.
- Biến dạng móng tay: Sự tác động của nấm làm ảnh hưởng đến keratin của móng. Kết quả làm móng yếu, giòn, dễ gãy, biến dạng và thay đổi màu sắc.
II. Hắc lào lâu năm có thể chữa khỏi không?
Hắc lào lâu năm có thể chữa khỏi. Muốn điều trị dứt điểm bạn cần tuân thủ phác đồ điều trị, sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ kết hợp với việc chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên khi chuyển sang mãn tính thì vi nấm đã kháng thuốc, phát triển mạnh và nhiễm vào máu. Vì vậy việc điều trị sẽ kéo dài và gặp nhiều khó khăn.
1. Những khó khăn trong quá trình điều trị hắc lào mãn tính
- Bệnh kéo dài dai dẳng nhiều năm và rất dễ tái phát nên cần sự kiên trì của người bệnh.
- Bệnh nhân bị hắc lào lâu năm dễ bị các biến chứng như rụng tóc, biến dạng móng, hắc lào lan rộng, tổn thương da giống chàm…
- Nguồn lây nhiễm và các điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển có mặt ở nhiều nơi.
- Việc sử dụng thuốc chống nấm có thể gây ra tác dụng không mong muốn và độc tính.
2. Nguyên tắc điều trị hắc lào mạn tính
- Tiêu diệt nấm sợi dermatophytes: Sử dụng thuốc và dung dịch sát khuẩn có tác dụng kháng nấm.
- Ngăn chặn nguồn lây nhiễm hắc lào: Vệ sinh cơ thể sạch sẽ, hạn chế tiếp xúc với người và vật nuôi nhiễm hắc lào.
- Loại bỏ các điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển: Chăm sóc da đúng cách, không dùng chung đồ dùng, dụng cụ…
III. Giải pháp xử lý hắc lào cho người bị lâu năm
Hắc lào lâu năm kéo dài dai dẳng và dễ tái phát, vì thế nên việc điều trị tốn nhiều thời gian. Khi điều trị, bệnh nhân cần tuân thủ tuyệt đối các nguyên tắc điều trị.
1. Tiêu diệt nấm sợi dermatophytes
- Sử dụng thuốc chống nấm ngoài da: Làm ức chế sự phát triển của nấm, giảm sưng ngứa và hạn chế lan rộng (kem, thuốc bôi chứa clotrimazol..). Tuy nhiên do cấu trúc màng tế bào nấm chắc chắn làm thuốc khó thấm khiến thuốc giảm tác dụng. Có thể phối hợp với corticoid chống viêm làm giảm triệu chứng nhưng khi sử dụng lâu dài sẽ gây các tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Sử dụng thuốc chống nấm toàn thân: Khi nhiễm trùng lan rộng toàn thân và nấm ăn sâu vào máu, bệnh chuyển mạn tính thì cần sử dụng các loại thuốc chống nấm toàn thân đường uống như fluconazol, terbinafine, itraconazol. Tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng, cách dùng, liều dùng do thuốc có nhiều tác dụng phụ, đặc biệt gây độc trên gan.
- Vệ sinh da bằng dung dịch sát khuẩn: Sản phẩm được dùng phổ biến là dung dịch cồn BSI hay dung dịch cồn ASA. Các sản phẩm có tác dụng sát trùng và giảm đau, giúp làm giảm cảm giác ngứa ngáy khó chịu, hạn chế lây lan hắc lào trên da, hỗ trợ điều trị làm vết thương nhanh lành.
2. Ngăn chặn nguồn lây nhiễm hắc lào
- Hạn chế tiếp xúc với người và vật nuôi bị hắc lào để tránh lây nhiễm bệnh.
- Không dùng chung đồ dùng, vật dụng với người khác.
3. Loại bỏ các điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển
- Vệ sinh cơ thể sạch sẽ, tránh mặc quần áo ẩm ướt vì nấm dễ sinh sôi trong môi trường ẩm. Quần áo nên được là thường xuyên hoặc phơi khô dưới mặt trời, nhất là đồ lót.
- Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ thường xuyên nhằm ngăn ngừa môi trường thuận lợi cho nấm phát triển.
- Chăm sóc da đúng cách để không tạo cơ hội cho nấm trú ngụ và gây bệnh.
>>> Xem bài viết: Bí quyết dứt điểm hắc lào, hiệu quả nhanh
IV. Giới thiệu 6 thuốc bôi ngoài da tốt nhất cho người bị hắc lào lâu năm
1. Thuốc bôi Ketoconazole
Thành phần chính: Ketoconazol
Ketoconazol có tác dụng tiêu diệt và ức chế sự phát triển của nấm sợi gây hắc lào. Cơ chế: Ức chế sinh tổng hợp ergosterol của nấm và thay đổi cấu tạo các thành phần lipid khác ở màng tế bào nấm.
Cách dùng:
Bôi 1-2 lần/ngày trong thời gian 2-4 tuần hoặc có thể 6 tuần nếu bệnh nặng để mang lại hiệu quả tốt nhất.
Tác dụng phụ:
Có thể gây nóng bừng trên da, triệu chứng giống như bỏng, ngứa, hơi mẩn đỏ. Nếu nặng có thể gây phát ban, bọng nước, chàm, viêm da tiếp xúc, nổi mề đay…
2. Nizoral bôi hắc lào
Thành phần chính: Ketoconazole
Hoạt chất này tiêu diệt và ức chế sự phát triển của nhiều loại nấm, ngoài ra còn có tác dụng nhanh chóng giảm tình trạng ngứa[2].
Cơ chế: Ketoconazole ức chế sự sinh tổng hợp ergosterol ở nấm và làm thay đổi các thành phần lipid khác ở màng tế bào vi nấm.
Cách sử dụng:
- Bôi lên vùng da bị tổn thương, mỗi ngày sử dụng từ 1 đến 2 lần.
- Mỗi đợt điều trị từ 3 đến 4 tuần tùy tình trạng bệnh.
3. Thuốc trị hắc lào Kedermfa
Thành phần chính:
- Ketoconazol: là chất kháng nấm có khả năng chống lại các mẫu vi nấm cũng như nấm ký sinh dưới da.
- Neomycin Sulfa: một chất kháng sinh có tác dụng kìm nhiều chủng tạp khuẩn Gram âm (-) cũng như Gram dương (+), ức chế nấm sợi. Kháng sinh giúp ngăn ngừa tình trạng nhiễm khuẩn có thể xảy ra tại vùng da tổn thương.
- Mỡ trăn: Trong mỡ trăn có chứa hàm lượng chất chống oxy hóa và axit béo lớn nên có tác dụng hiệu quả trong việc phục hồi và làm mềm vùng da bị tổn thương.
Liều dùng thuốc trị hắc lào Kedermfa:
Bệnh nhân hắc lào thường được chỉ định sử dụng thuốc 2 lần/ngày vào buổi sáng và tối.
Thời gian điều trị có thể kéo dài từ 2 – 4 tuần.
Cách dùng:
- Dùng nước muối sinh lý vệ sinh nhẹ nhàng vùng da bị bệnh, để da khô thoáng tự nhiên.
- Lấy một lượng kem vừa đủ và bôi trực tiếp lên vùng da cần điều trị.
- Để thuốc khô tự nhiên, không băng, phủ kín vùng da bôi thuốc.
Tần suất sử dụng thuốc: 2-3 lần/ ngày, dùng đều đặn trong vòng 2-4 tuần.
Tác dụng phụ
Tùy theo cơ địa từng người, thuốc trị hắc lào Kedermfa có thể gây ra một số phản ứng phụ như làm bong da, nổi mẩn, mụn nước hoặc có cảm giác kim châm.
Chống chỉ định: trẻ sơ sinh, phụ nữ có thai hoặc đang trong thời gian cho bú.
4. Thuốc trị hắc lào Asa
Thành phần chính:
- Axit acetylsalicylic và muối natri salicylat: tác dụng tiêu diệt nấm sợ, chống viêm và giảm ngứa rát vùng da hắc lào. Ngoài ra, Natri salicylat còn giúp làm bạt lớp sừng ở da, giúp thuốc thấm tốt hơn để tiêu diệt nấm.
- Cồn 70%: giúp sát khuẩn vị trí tổn thương, ngăn ngừa viêm nhiễm, ức chế sự phát triển của vi sinh vật.
Công dùng:
- Làm sạch da
- Ngăn ngừa và tiêu diệt vi nấm.
Cách sử dụng:
- Vệ sinh vùng da tổn thường bằng nước muối sinh lý, để khô
- Thấm dung dịch Asa vào bông
- Thoa lên vùng da bị hắc lào
- Thực hiện 2 lần/ngày vào buổi sáng và buổi tối
Tác dụng phụ
Thuốc bôi ngoài da khi dùng cho cơ địa không hợp sẽ gây tác dụng phụ là ngứa rát, bỏng da, nổi mề đay hoặc phồng rộp.
Chống chỉ định
- Thuốc không dùng cho phụ nữ có thai và đang cho con bú.
- Dùng cho vết thương hở.
5. Kem bôi Lamisil
Thành phần: Terbinafine
Terbinafine: có khả năng tiêu diệt nấm sợi gây hắc lào lâu năm. Terbinafine can thiệp đặc biệt vào quá trình sinh tổng hợp sterol của nấm. Điều này dẫn đến sự thiếu hụt ergosterol và sự tích tụ nội bào của squalene, dẫn đến chết tế bào nấm.
Cách dùng:
- Rửa sạch tay bằng xà phong.
- Làm sạch và lau khô vùng da bị bệnh.
- Thoa một lớp thuốc mỏng lên trên và xung quanh khu vực da bệnh.
- Không nên bọc hoặc băng vùng bôi thuốc.
- Có thể bôi kem 1-2 lần/ngày.
Tác dụng phụ:
- Phản ứng dị ứng: phát ban, nổi mề đay, ngứa, khó thở, tức ngực,…
6. Kem bôi hắc lào Tezkin
Thành phần: Terbinafine
Thuốc có tác dụng diệt nấm phổ rộng đối với nấm da, nấm móng và nấm lưỡng hình. Tác dụng diệt hay là kháng nấm men tùy thuộc vào chủng loại nấm.
Cơ chế tác dụng: ảnh hưởng đến khả nǎng tạo chất hóa học là các sterol của nấm. Các sterol là thành phần quan trọng của màng tế bào nấm và liên kết chúng với nhau. Sự ảnh hưởng này làm suy yếu màng tế bào.
Cách dùng, liều dùng:
- Thoa 1-2 lần/ngày lên vùng bị nhiễm
V. Bộ sản phẩm Dizigone – lựa chọn an toàn và hiệu quả cho người bị hắc lào lâu năm
Thành phần:
- Dung dịch Dizigone: là dung dịch muối khoáng được xử lý theo công nghệ EMWE tiên tiến. Dung dịch có khả năng diệt các loại vi khuẩn và nấm trong vòng 30 giây.
- Kem bôi Dizigone Nano bạc với công nghệ Nano bạc hiện đại từ châu Âu giúp tiêu diệt hơn 650 vi khuẩn, ký sinh trùng gây bệnh mà vẫn an toàn với da. Kem chứa thêm thành phần có chiết xuất tự nhiên như Chiết xuất Lô hội, D-panthenol giúp dưỡng ẩm, giảm ngứa. Bên cạnh đó, Cúc La Mã và Tràm trà trong kem còn giúp chống viêm, kích thích phục hồi vùng da bị tổn thương, ngăn ngừa thâm, sẹo.
Ưu điểm:
- Tiêu diệt các loại vi khuẩn, nấm trong vòng 30 giây (kiểm chứng Quatest 1)
- Đảm bảo vùng da bị hắc lào không bị bội nhiễm vi khuẩn.
- Đã được kiểm chứng độ an toàn
- Điều trị dứt điểm bệnh hắc lào lâu năm.
- Ngăn ngừa hắc lào tái phát.
- Làm dịu da, giảm ngứa ngáy
- Kích thích tái tạo da, đẩy nhanh quá trình lành thương
Cách dùng:
- Làm sạch vết thương bằng nước muối sinh lý
- Ngâm, rửa vùng da nhiễm nấm bằng dung dịch Dizigone
- Để khô tự nhiên, không cần rửa lại với nước
- Thoa một lớp kem Dizigone Nano bạc.
- Nên vệ sinh 4-5 lần/ngày.
Kết luận:
Hy vọng những thông tin trên đây sẽ giúp bạn phần nào hiểu hơn về hắc lào lâu năm. Hiểu thêm về bệnh sẽ giúp bạn chọn được phương pháp điều trị phù hợp để đẩy lùi được căn bệnh này. Nếu có bất kỳ thắc mắc về bệnh hắc lào, hãy gọi tới số Hotline 19009482 để được dược sĩ có chuyên môn tư vấn.
Tài liệu tham khảo:
[1] Hướng dẫn chần đoán và điều trị bệnh da do nấm sợi (hắc lào) – Bộ Y Tế.